De leden van de etstoel van Drenthe

CDROM

De Etstoel vond zijn oorsprong in de Saksische volksvergaderingen. Waarschijnlijk heeft de leider van de vergadering voor ieder zaak uit het gezamenlijke volk enige oordeelvinders benoemd, die later niet meer voor speciale gevallen maar voor enige tijd door hem werden aangewezen. Zo onstond gaandeweg de Etstoel, een college dat niet alleen recht sprak, maar ook voorschriften gaf van algemeen bestuur. (Mr. J.G.C. Joosten, Ordelen van de Etstoel van Drenthe 1518-1604, Inleiding).

Dit college bestond uit Drost en 24 etten, met de landsschrijver als griffier, en een bijzitter of assessor. De etten werden gekozen uit de voornaamste ingezetenen en wel "uyt ieder dinxpel vier, wesende eygenerfde in den lande van Drenthe, loofweerdige mannen, sonder onderscheyt van edel ofte onedel, en behooren te connen lesen ende schrijven ende in eygendom te hebben een vierendeel waardeels ofte tenminste sijn goet 500 carolus guldens waert te wesen". (landrecht van Drenthe d.d.1614 art VII)

Elk jaar traden de twee oudste etten af en werden twee nieuwe gekozen. De afgetredenen waren pas het volgende jaar weer herkiesbaar, zodat elk van de 6 dingspelen 6 etten had: 2 oude, 2 nieuwe en 2 rustende. Zij werden gekozen voor de helft door de drost en voor de andere helft door de overblijvende etten. Iemand die voor 1614 weigerde de benoeming te aanvaarden verbeurde 15 mark aan de drost, en hij of zijn erfgenamen mocht niet weer zitting hebben in de Etstoel. Na 1614 bedroeg de boete 30 goudguldens, waarvan de helft voor de drost en de helft voor de Etstoel.

Indien geen geldige redenen van absentie, werden de wegblijvers beboet met een boete van 3 goudguldens. Als men niet aanwezig was bij het luiden van de klok, verbeurde men een ton bier. Ook het verlaten van de vergadering was niet toegestaan, met als straf ook een ton bier.

De Drost en 24 etten besloten op 31 maart 1600 dat in het vervolg uit de domeinen zou worden betaald: aan de drost 8 gulden, aan de edele etten 4 gulden en aan de andere etten 2 gulden, om de kosten van hun verteringen te vergoeden.

Op 30 september 1791 werd de Etstoel vervangen door het Hof van Justitie, bestaande uit de Drossard en acht Raden.

Een overzicht van de etten van Drenthe is hier te vinden.